Nhượng quyền không toàn diện đang trở thành xu hướng được nhiều nhà đầu tư F&B quan tâm trong bối cảnh thị trường cạnh tranh khốc liệt và chi phí mở quán ngày càng tăng. Không còn chỉ là câu chuyện “mua mô hình – vận hành theo khuôn mẫu”, nhượng quyền giờ đây đa dạng hơn với nhiều cấp độ linh hoạt, đáp ứng từng mục tiêu và năng lực khác nhau. Cùng Cooler City tìm hiểu trong bài viết!
1. Khái niệm và đặc điểm của nhượng quyền toàn diện
Nhượng quyền toàn diện (Full Franchise) là hình thức nhượng quyền mà bên nhận quyền được chuyển giao toàn bộ mô hình kinh doanh từ thương hiệu gốc – bao gồm thương hiệu, bí quyết vận hành, công thức sản phẩm, quy trình đào tạo, hệ thống quản lý và kế hoạch marketing.
Hiểu một cách đơn giản, nhà đầu tư không cần phải “xây dựng từ đầu” mà có thể sử dụng trọn gói toàn bộ hệ thống đã được chứng minh thành công.
Đặc điểm nổi bật của nhượng quyền toàn diện
- Chuyển giao toàn bộ mô hình vận hành: Bao gồm thiết kế cửa hàng, công thức sản phẩm, quản lý nhân sự, hệ thống POS, quy trình phục vụ và trải nghiệm khách hàng. Bên nhận quyền phải tuân thủ 100% tiêu chuẩn do thương hiệu mẹ quy định.
- Thương hiệu là tài sản trung tâm: Bên nhượng quyền cho phép sử dụng logo, tên thương hiệu, bộ nhận diện và các yếu tố truyền thông chính thức. Mục tiêu là đảm bảo đồng nhất hình ảnh và chất lượng dịch vụ trên toàn hệ thống.
- Hỗ trợ và kiểm soát chặt chẽ từ thương hiệu gốc: Bên nhượng quyền thường đào tạo định kỳ, hỗ trợ marketing, kiểm tra định kỳ nhằm duy trì chất lượng đồng nhất. Đây cũng là lý do mô hình nhượng quyền kinh doanh toàn diện được xem là ít rủi ro nhất đối với nhà đầu tư mới.
- Chi phí đầu tư cao hơn nhưng lợi nhuận ổn định: Vì được hưởng trọn gói mô hình, nhà đầu tư cần trả phí nhượng quyền ban đầu và phí duy trì thương hiệu định kỳ. Bù lại, khả năng hoàn vốn nhanh và rủi ro vận hành thấp hơn so với nhượng quyền không toàn diện.
Xem thêm: Tầm Quan Trọng Của Quyền Sở Hữu Trí Tuệ Trong Nhượng Quyền Ngành F&B
2. Khái niệm và đặc điểm của nhượng quyền không toàn diện
Nhượng quyền không toàn diện (Non–Full Franchise) là hình thức nhượng quyền mà trong đó, bên nhận quyền chỉ được chuyển giao một phần mô hình kinh doanh từ thương hiệu gốc thay vì toàn bộ hệ thống như nhượng quyền toàn diện.
Đây là hình thức linh hoạt hơn, phù hợp với những nhà đầu tư muốn giữ bản sắc riêng hoặc giảm chi phí đầu tư ban đầu khi tham gia thị trường F&B.
Đặc điểm nổi bật của mô hình nhượng quyền không toàn diện
- Chuyển giao từng phần trong mô hình kinh doanh: Nhà đầu tư có thể chỉ nhận quyền sử dụng thương hiệu, công thức sản phẩm, hoặc nguồn cung nguyên liệu độc quyền, tùy theo thỏa thuận. Các yếu tố khác như thiết kế cửa hàng, quy trình phục vụ, marketing… có thể do bên nhận quyền tự phát triển.
- Tính linh hoạt cao, dễ tùy chỉnh theo thị trường: Mô hình này cho phép bên nhận quyền điều chỉnh sản phẩm, giá bán hoặc chiến lược kinh doanh để phù hợp với đặc thù địa phương. Đây là lợi thế lớn trong ngành F&B, khi khẩu vị và hành vi tiêu dùng thay đổi nhanh chóng.
- Chi phí nhượng quyền thấp hơn: So với mô hình nhượng quyền kinh doanh toàn diện, chi phí ban đầu của nhượng quyền không toàn diện thường thấp hơn 30 – 50%. Nhà đầu tư có thể thu hồi vốn nhanh nếu biết tối ưu vận hành và marketing tại địa phương.
- Rủi ro đồng nhất thương hiệu cao hơn: Vì mức độ kiểm soát thấp hơn, hình ảnh thương hiệu dễ bị phân mảnh nếu bên nhận quyền tự ý thay đổi chất lượng, menu hoặc phong cách dịch vụ. Do đó, mô hình này phù hợp với thương hiệu mới hoặc đang mở rộng thị trường thử nghiệm.
- Phổ biến trong nhóm thương hiệu trẻ, startup F&B: Nhiều thương hiệu trà sữa, cà phê hoặc bánh ngọt tại Việt Nam chọn hình thức nhượng quyền mô hình kinh doanh không toàn diện để nhanh chóng nhân rộng mạng lưới với chi phí thấp. Tuy nhiên, việc thiếu sự đồng bộ lâu dài có thể khiến thương hiệu mất định vị và giảm giá trị nhận diện.
Xem thêm: Có Nên Đầu Tư Nhượng Quyền Trà Sữa? 5 Dấu Hiệu “Vàng” Để Quyết Định Đúng
3. So sánh nhượng quyền toàn diện và nhượng quyền không toàn diện
Trong lĩnh vực nhượng quyền kinh doanh F&B, hai hình thức phổ biến nhất là nhượng quyền toàn diện và nhượng quyền không toàn diện. Mỗi mô hình mang đặc điểm, lợi thế và hạn chế riêng phù hợp với từng giai đoạn phát triển của thương hiệu cũng như năng lực tài chính của nhà đầu tư. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa hai hình thức nhượng quyền:
| Tiêu chí | Nhượng quyền toàn diện | Nhượng quyền không toàn diện |
| Khái niệm | Bên nhận quyền được chuyển giao toàn bộ mô hình kinh doanh, bao gồm thương hiệu, sản phẩm, quy trình, đào tạo và quản lý. | Bên nhận quyền chỉ nhận một phần mô hình, như công thức, thương hiệu hoặc nguồn nguyên liệu. |
| Mức độ kiểm soát của thương hiệu gốc | Rất cao – mọi hoạt động tuân theo tiêu chuẩn của bên nhượng quyền. | Thấp hơn – bên nhận quyền có quyền tự quyết về một số hoạt động. |
| Chi phí đầu tư ban đầu | Cao hơn (do bao gồm phí bản quyền, setup cửa hàng, đào tạo, marketing ban đầu). | Thấp hơn (chỉ mua quyền sử dụng một phần thương hiệu hoặc sản phẩm). |
| Tính đồng bộ thương hiệu | Cao, giúp hình ảnh thương hiệu nhất quán trên toàn hệ thống. | Thấp, dễ xảy ra sai lệch về chất lượng hoặc trải nghiệm khách hàng. |
| Tốc độ mở rộng thị trường | Chậm hơn, vì cần kiểm soát chặt chẽ quy trình và tiêu chuẩn. | Nhanh hơn, nhờ linh hoạt trong mô hình và chi phí thấp. |
| Rủi ro vận hành | Thấp hơn, do có sự hỗ trợ toàn diện từ bên nhượng quyền. | Cao hơn, vì bên nhận quyền tự vận hành nhiều khâu độc lập. |
| Lợi nhuận kỳ vọng | Ổn định hơn, bền vững về lâu dài. | Có thể cao hơn trong ngắn hạn nhưng biến động lớn. |
| Đối tượng phù hợp | Nhà đầu tư có vốn lớn, muốn kinh doanh chuyên nghiệp, lâu dài. | Nhà đầu tư nhỏ, startup F&B hoặc muốn thử nghiệm thị trường mới. |
4. Ưu và nhược điểm của từng mô hình
Việc hiểu rõ điểm mạnh và điểm yếu sẽ giúp nhà đầu tư xác định được mức độ phù hợp với mục tiêu kinh doanh, từ đó tối ưu hiệu quả vận hành và khả năng thu hồi vốn. Cụ thể:
| Loại mô hình | Ưu điểm | Nhược điểm |
| Nhượng quyền toàn diện (Full Franchise) | – Đi đường tắt đến thành công kế thừa mô hình đã được kiểm chứng, giảm rủi ro khởi nghiệp.
– Thương hiệu mạnh lợi thế cạnh tranh sẵn có, dễ thu hút khách hàng và đạt doanh thu sớm. – Hệ thống hỗ trợ toàn diện: được đào tạo, marketing, kiểm soát chất lượng, hỗ trợ vận hành từ thương hiệu gốc. – Đồng bộ hóa trải nghiệm khách hàng trên toàn hệ thống, củng cố uy tín thương hiệu. |
– Chi phí đầu tư cao bao gồm phí nhượng quyền, phí quản lý định kỳ, chi phí thiết kế và vận hành chuẩn hóa.
– Hạn chế quyền tự chủ không thể tùy chỉnh menu, decor, hoặc chiến dịch marketing riêng. – Rủi ro thương hiệu lan truyền nếu thương hiệu gốc gặp khủng hoảng, các cửa hàng nhượng quyền chịu ảnh hưởng trực tiếp. |
| Nhượng quyền không toàn diện (Non–Full Franchise) | – Chi phí đầu tư thấp, rủi ro tài chính nhỏ hơn, phù hợp nhà đầu tư vốn ít hoặc mới thử sức F&B.
– Tự do sáng tạo, linh hoạt điều chỉnh menu, không gian và cách phục vụ theo đặc thù khu vực. – Dễ mở rộng hoặc chuyển đổi mô hình không bị ràng buộc nhiều điều khoản hợp đồng. |
– Thiếu đồng bộ hệ thống, nhận diện thương hiệu yếu, trải nghiệm khách hàng không nhất quán.
– Hạn chế hỗ trợ kỹ thuật và marketing, nhà đầu tư phải tự lo vận hành và quảng bá. – Nguy cơ cạnh tranh nội bộ, các điểm bán trong cùng hệ thống dễ “phá giá” hoặc ảnh hưởng hình ảnh chung. |
5. Hướng dẫn lựa chọn mô hình phù hợp cho nhà đầu tư F&B
Việc lựa chọn giữa nhượng quyền toàn diện và nhượng quyền không toàn diện là một trong những quyết định quan trọng nhất đối với nhà đầu tư F&B. Không có mô hình nào tốt tuyệt đối chỉ có mô hình phù hợp nhất với mục tiêu, năng lực và nguồn lực của từng người.
Trước hết, nhà đầu tư cần xác định rõ mục tiêu kinh doanh. Nếu bạn tìm kiếm sự an toàn, muốn đầu tư vào một mô hình đã được kiểm chứng, sở hữu quy trình bài bản và thương hiệu uy tín, thì nhượng quyền toàn diện là lựa chọn tối ưu. Mô hình này giúp giảm thiểu rủi ro nhờ hệ thống hỗ trợ toàn diện từ phía thương hiệu: từ thiết kế, vận hành, marketing cho tới đào tạo nhân sự.
Ngược lại, nếu bạn đang muốn khởi nghiệp nhỏ, thử sức trong lĩnh vực F&B hoặc tự do sáng tạo sản phẩm, mô hình nhượng quyền không toàn diện sẽ mang lại sự linh hoạt và chi phí đầu tư thấp hơn, giúp bạn dễ dàng thử nghiệm và tích lũy kinh nghiệm thực tế.
Tiếp theo, cần đánh giá năng lực và nguồn lực cá nhân/doanh nghiệp. Nhà đầu tư có kinh nghiệm trong vận hành quán, quản trị nhân sự hoặc marketing thường phù hợp với mô hình không toàn diện, vì có thể tự đảm nhận các công việc vận hành cốt lõi. Trong khi đó, những người mới hoàn toàn trong ngành F&B nên lựa chọn mô hình toàn diện để được hướng dẫn cụ thể và tránh sai lầm trong giai đoạn đầu.
Bên cạnh đó, yếu tố thị trường và vị trí kinh doanh cũng ảnh hưởng lớn đến lựa chọn mô hình. Các khu vực trung tâm, có mật độ khách hàng cao thường phù hợp với mô hình toàn diện, tận dụng sức mạnh thương hiệu để thu hút khách hàng. Ngược lại, những khu vực mới, có đặc thù địa phương hoặc mức độ cạnh tranh thấp lại thích hợp với mô hình không toàn diện – nơi nhà đầu tư có thể điều chỉnh menu, giá bán và phong cách phục vụ linh hoạt theo nhu cầu thị trường.
Nhà đầu tư cũng cần cân nhắc mức độ cam kết dài hạn. Nhượng quyền toàn diện thường đi kèm hợp đồng ràng buộc 3 – 5 năm với nhiều quy chuẩn chặt chẽ, trong khi nhượng quyền không toàn diện cho phép chủ đầu tư chủ động hơn trong việc thay đổi hoặc kết thúc hợp tác nếu cần thiết. Vì vậy, việc lựa chọn cần dựa trên khả năng đồng hành lâu dài với thương hiệu và định hướng phát triển cá nhân.
Cuối cùng, hãy nhớ rằng mục tiêu đầu tư sẽ quyết định mô hình phù hợp nhất. Nếu bạn muốn an toàn, ổn định và phát triển hệ thống bền vững, hãy chọn nhượng quyền toàn diện. Nếu bạn muốn linh hoạt, sáng tạo và tự chủ, hãy chọn nhượng quyền không toàn diện. Cả hai con đường đều có thể dẫn đến thành công – miễn là bạn hiểu rõ mình đang ở đâu, muốn gì và sẵn sàng đồng hành cùng thương hiệu theo cách phù hợp nhất với bản thân.
Xem thêm: 5 Chiến Lược Nhượng Quyền Thương Hiệu Trà Sữa Thành Công Mà Mọi Nhà Đầu Tư Nên Biết
Lời kết:
Dù lựa chọn nhượng quyền toàn diện hay nhượng quyền không toàn diện, điều quan trọng nhất với nhà đầu tư F&B vẫn là hiểu rõ mình đang mua gì và đổi lấy điều gì. Nhượng quyền toàn diện mang lại sự an toàn, bài bản và hỗ trợ hệ thống, trong khi mô hình không toàn diện mở ra cơ hội tự chủ, sáng tạo và tối ưu chi phí. Thành công chỉ đến khi nhà đầu tư xác định rõ năng lực, mục tiêu và khả năng đồng hành lâu dài cùng thương hiệu.
Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết, đừng quên ghé thăm website COOLERCITY.VN để khám phá những thông tin mới nhất về thị trường F&B và mô hình kinh doanh nhượng quyền ngành hàng đồ uống nhé!
Bạn có thể liên hệ Hotline: 0889.670.888 hoặc liên hệ Facebook Cooler City – Icecream & Tea để được tư vấn và đặt hàng nhanh trong thời gian nhanh nhất.