Ngành đồ uống trà sữa trong nhiều năm qua luôn là “miếng bánh ngọt” thu hút nhiều nhà đầu tư, từ cá nhân nhỏ lẻ đến doanh nghiệp quy mô vừa và lớn. Tuy nhiên, phía sau sự hào nhoáng là những bài học đắt giá vì những sai lầm tưởng nhỏ nhưng đủ khiến không ít thương hiệu phải “dừng chơi” sớm. Cùng Cooler City phân tích từng khía cạnh rủi ro khi kinh doanh trà sữa để rút ra những bài học để đầu tư thông minh hơn.
1. Tại sao nên cân nhắc tính rủi ro khi kinh doanh trà sữa?
Từ khi ra đời, trà sữa đã tạo nên cơn sốt lớn, kéo theo sự bùng nổ của hàng loạt thương hiệu và quán nhỏ lẻ. Để mở rộng quy mô, nhiều thương hiệu còn phát triển mô hình nhượng quyền thương hiệu. Tuy nhiên, khi thị trường ngày càng đông đúc, khách hàng thường ưu tiên chọn những cái tên quen thuộc, khiến sự cạnh tranh trở nên gay gắt hơn bao giờ hết.
Vì vậy, cân nhắc và quản trị rủi ro khi kinh doanh trà sữa là điều bắt buộc. Việc này giúp bạn:
- Chủ động ứng phó với các tình huống xấu.
- Tiết kiệm thời gian, chi phí xử lý sự cố.
- Hạn chế rủi ro bất ngờ, đảm bảo vận hành ổn định.
Để kinh doanh hiệu quả, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng: xác định mô hình kinh doanh, lập kế hoạch bài bản, nghiên cứu thị trường, chọn vị trí đắc địa và đảm bảo vốn đủ vận hành.
Một kế hoạch hợp lý có thể đưa bạn xây dựng được thương hiệu riêng, thậm chí nhượng quyền thành công. Nếu không, bạn sẽ dễ dàng bị loại khỏi cuộc chơi.
2. Thiếu kinh nghiệm kinh doanh, không lên một kế hoạch bài bản
Bạn có thể chọn được một thương hiệu nhượng quyền trà sữa nổi tiếng, có sản phẩm ổn, công thức chuẩn… nhưng nếu mở quán ở sai địa điểm, hoặc không hiểu rõ nhóm khách hàng mục tiêu, thì thất bại vẫn là điều khó tránh khỏi.
Rất nhiều nhà đầu tư chỉ chọn mặt bằng theo cảm tính – thấy “mặt tiền đẹp”, “gần trường học”, “xung quanh chưa có quán trà sữa nào”… mà không phân tích kỹ các yếu tố như: lưu lượng người qua lại, thói quen tiêu dùng, mức chi tiêu trung bình của dân cư quanh khu vực. Hệ quả là mở quán ra mà khách vẫn thưa thớt, dù làm truyền thông rất tốt.
Mặt khác, một lỗi phổ biến khác là “đánh đồng” mọi khách hàng – tức là cho rằng ai cũng thích uống trà sữa, nên không cần cá nhân hóa sản phẩm hay trải nghiệm. Điều này khiến quán không có định vị rõ ràng, khó tạo được sự trung thành từ khách hàng.
Giải pháp:
Nghiên cứu thị trường tại chỗ trước khi ký hợp đồng mặt bằng: Đừng ngại đứng quan sát lưu lượng người qua lại vào các khung giờ cao điểm – sáng sớm, trưa, chiều tan tầm. Hãy hỏi người dân xung quanh về thói quen tiêu dùng của họ, xem khu vực đó có nhiều học sinh, sinh viên, dân văn phòng hay khách du lịch.
Phân tích đối thủ cạnh tranh gần khu vực: Có những quán trà sữa nào đang hoạt động? Họ đang phục vụ ai? Giá bao nhiêu? Concept quán ra sao? Món nào bán chạy? Việc hiểu rõ đối thủ giúp bạn tìm được điểm khác biệt để cạnh tranh thông minh.
Xác định rõ nhóm khách hàng mục tiêu ngay từ đầu: Đừng nhắm đến “tất cả mọi người”. Nếu bạn phục vụ học sinh, hãy tập trung vào không gian trẻ trung, giá hợp lý, ưu đãi combo. Nếu nhắm đến dân văn phòng, hãy tối ưu quy trình mua mang đi, thanh toán nhanh, vị trà không quá ngọt.
Tùy chỉnh chiến lược marketing theo insight địa phương: Một chiến dịch viral ở TP. HCM chưa chắc phù hợp với thị trường tỉnh lẻ. Hãy lắng nghe thị hiếu bản địa để tạo ra chiến lược truyền thông gần gũi, hiệu quả hơn.
>> Xem Thêm: Chiến Lược Kinh Doanh Thương Hiệu Trà Sữa: Làm Sao Để Không Đuối Giữa Thị Trường Cạnh Tranh Khốc Liệt?
3. Định vị sai trong phân khúc khách hàng
Một trong những yếu tố nền tảng để xây dựng thành công mô hình quán trà sữa – ăn vặt chính là định vị đúng phân khúc khách hàng mục tiêu. Tuy nhiên, nhiều người khởi nghiệp lại chủ quan cho rằng chỉ cần “làm ra đồ ngon, giá hợp lý thì khách sẽ tự đến”, mà bỏ qua bước nghiên cứu nhân khẩu học tại khu vực dự kiến mở quán. Sai lầm này không chỉ khiến bạn thiết kế sai menu, sai định giá, mà còn khiến mọi chiến dịch truyền thông và chiến lược bán hàng đều rơi vào tình trạng “bắn đại, không trúng ai”.
Giải pháp:
Khảo sát nhân khẩu học tại khu vực mở quán: Xác định độ tuổi, nghề nghiệp, thu nhập trung bình, thói quen tiêu dùng đồ uống của người dân trong bán kính 500–1000m. Đây là cơ sở để lựa chọn mức giá, thiết kế menu và không gian phù hợp.
Định vị phân khúc rõ ràng trước khi lập kế hoạch: Quán của bạn hướng tới phân khúc phổ thông, học sinh – sinh viên, hay cao cấp cho dân văn phòng? Mỗi nhóm khách hàng có nhu cầu và kỳ vọng rất khác nhau. Bạn cần “nói đúng ngôn ngữ” của họ, từ hương vị đến không gian và cách phục vụ.
Phối hợp chiến lược giá và sản phẩm: Nếu định vị tầm trung, bạn nên lựa chọn công thức đồ uống vừa túi tiền, nhưng khác biệt về topping hoặc concept trải nghiệm. Với phân khúc cao cấp, hãy chú trọng đầu tư bao bì, thương hiệu, và cả không gian để thể hiện giá trị vượt trội.
4. Xây dựng mô hình kinh doanh không rõ ràng
Nhiều người bắt tay vào mở quán chỉ đơn giản vì thấy “trà sữa đang hot, thấy người khác làm được thì mình cũng làm được”. Nhưng kinh doanh không đơn giản là làm theo cảm tính. Việc thiếu một mô hình kinh doanh cụ thể, rõ ràng ngay từ đầu dễ khiến bạn lạc hướng trong việc đầu tư, triển khai và mở rộng sau này.
Giải pháp:
Chọn mô hình kinh doanh cụ thể ngay từ đầu: Có nhiều mô hình để lựa chọn: quán nhỏ take-away, kiot trong trung tâm thương mại, quán phong cách chill phục vụ giới trẻ, quán phục vụ dân văn phòng hoặc thậm chí là xe đẩy lưu động. Mỗi mô hình sẽ có đặc điểm riêng về vốn đầu tư, chi phí mặt bằng, cách vận hành và chiến lược marketing.
Xây dựng khung mô hình tài chính sơ bộ: Trước khi thi công hoặc mở quán, bạn cần lập bảng tính dự kiến doanh thu, chi phí nguyên vật liệu, nhân công, điện nước, thuê mặt bằng, marketing… để biết được điểm hòa vốn và lộ trình lợi nhuận.
Chuẩn hóa quy trình vận hành: Cần viết ra cụ thể từng bước từ nhập hàng – bảo quản – pha chế – phục vụ – chăm sóc khách – thu ngân. Việc này giúp nhân sự nắm rõ công việc và giúp bạn dễ dàng mở rộng trong tương lai.
>> Xem Thêm: Nắm Sai Quy Trình Nhượng Quyền Thương Hiệu Trà Sữa – Coi Chừng Lỗ Ngay Từ Đầu
5. Chọn không đúng vị trí mặt bằng
Mặt bằng được ví như “xương sống” trong kinh doanh quán trà sữa. Có thể bạn có công thức ngon, thiết kế đẹp, nhưng nếu mặt bằng không thuận tiện, lưu lượng khách không đủ thì cũng rất khó để thành công. Tuy vậy, đây lại là phần nhiều người xem nhẹ hoặc lựa chọn sai lầm chỉ vì lý do “thuê được giá rẻ”.
Giải pháp:
Đặt ra tiêu chí chọn mặt bằng rõ ràng trước khi đi khảo sát: Ưu tiên mặt tiền gần trường học, khu trọ, khu dân cư trẻ hoặc văn phòng (tùy phân khúc). Diện tích tối thiểu từ 20m² trở lên, đảm bảo có lối để xe và tầm nhìn thông thoáng.
Lập checklist 5 bước chọn mặt bằng hiệu quả:
- Khảo sát thực tế: Đi thực địa các khung giờ trong ngày để kiểm tra lưu lượng người qua lại.
- Phân tích nhân khẩu học: Ai thường đi qua khu này? Họ có phải khách hàng mục tiêu của bạn không?
- So sánh ít nhất 3 địa điểm: Không quyết định vội khi chưa có phương án thay thế.
- Đàm phán hợp đồng kỹ lưỡng: Kiểm tra kỹ các điều khoản về giá thuê, thời hạn, điều kiện gia hạn, tình trạng bàn giao.
- Tính đến yếu tố phát triển dài hạn: Mặt bằng có bị giải tỏa, xây dựng không? Có thể mở rộng nếu đông khách không?
>> Xem Thêm: Kinh Doanh Nhượng Quyền: Địa Điểm Quan Trọng Đến Mức Nào?
6. Nguồn nguyên liệu không tốt, pha chế không ngon
Một ly trà sữa có thể trông bắt mắt, không gian quán có thể hiện đại, nhưng nếu hương vị không đủ hấp dẫn, khách hàng vẫn sẽ một đi không trở lại. Đây là một thực tế đáng buồn mà rất nhiều chủ quán gặp phải – đầu tư lớn vào thiết kế và truyền thông, nhưng lại lơ là yếu tố cốt lõi: chất lượng sản phẩm.
Một số quán sử dụng nguyên liệu giá rẻ để tiết kiệm chi phí, từ trân châu đóng gói sẵn, sữa bột kém chất lượng, đến siro và trà pha chế công nghiệp. Điều này không chỉ khiến hương vị sản phẩm kém hấp dẫn mà còn dễ khiến khách hàng mất niềm tin về lâu dài.
Giải pháp:
Lựa chọn nhà cung cấp uy tín: Hãy dành thời gian nghiên cứu kỹ lưỡng các nhà cung cấp nguyên liệu. Ưu tiên những đơn vị có chứng nhận VSATTP, có thể cung cấp mẫu dùng thử và có danh tiếng trong ngành F&B.
Đào tạo tay nghề pha chế: Một công thức ngon không tự nhiên mà có. Hãy đầu tư vào khóa học bài bản cho nhân viên pha chế – từ cách ủ trà, đánh nền sữa, đến cách kết hợp topping sao cho hài hòa.
Kiểm soát chất lượng định kỳ: Thiết lập quy trình kiểm tra chất lượng định kỳ (tuần, tháng), kiểm tra hương vị và độ đồng đều của sản phẩm. Hãy để nhân viên test chéo hoặc tổ chức các buổi feedback nội bộ.
Liên tục cải tiến công thức: Hãy chủ động lắng nghe phản hồi từ khách hàng về hương vị để kịp thời điều chỉnh. Một quán có khả năng lắng nghe sẽ tạo được thiện cảm lớn và giữ chân khách hàng trung thành.
>> Xem Thêm: Chất Lượng Đồng Nhất – Bí Quyết Giữ Chân Khách Hàng Thành Công
7. Thiết kế quán thiếu ấn tượng, trang trí không có sự khác biệt
Một quán trà sữa không chỉ là nơi để uống mà còn là nơi để “check-in”, trò chuyện, thư giãn. Vì thế, thiết kế không gian là yếu tố ngày càng được khách hàng quan tâm, đặc biệt là nhóm học sinh – sinh viên và giới trẻ. Nếu không gian quá tẻ nhạt, thiếu điểm nhấn hoặc giống hệt các quán khác, rất khó để để lại ấn tượng.
Nhiều chủ quán đi vào lối mòn: lấy ý tưởng từ các quán đã thành công, sao chép phong cách decor nhưng thiếu sự kết nối với khách hàng mục tiêu. Điều này khiến quán trở nên “vô hồn”, thiếu bản sắc riêng.
Giải pháp:
Xác định phong cách thiết kế theo insight khách hàng mục tiêu: Nếu phục vụ học sinh – sinh viên, có thể chọn phong cách trẻ trung, nhiều màu sắc, không gian mở. Nếu hướng tới dân văn phòng, hãy chọn tone màu trung tính, nhẹ nhàng, lịch sự.
Thiết kế trải nghiệm, không chỉ là trang trí: Hãy nghĩ đến cảm xúc khách hàng khi bước vào quán – ánh sáng, âm thanh, mùi hương, nội thất, menu… tất cả đều nên tạo nên một “trải nghiệm thương hiệu” nhất quán.
Tối ưu không gian để tăng doanh thu: Bố trí bàn ghế hợp lý để vừa giữ được sự riêng tư, vừa tận dụng tối đa diện tích. Khu vực check-in cần có điểm nhấn thị giác mạnh mẽ – như góc tường vẽ tay, trần trang trí, hoặc backdrop theo mùa.
Làm việc với đơn vị thiết kế chuyên nghiệp: Đừng tiếc tiền thuê designer có kinh nghiệm trong F&B. Chỉ cần đầu tư một lần đúng chỗ, bạn sẽ tiết kiệm rất nhiều chi phí “sửa chữa sai lầm” sau này.
8. Không có kế hoạch Marketing thu hút Khách hàng mới, giữ chân Khách cũ
Một trong những lầm tưởng lớn nhất của người kinh doanh trà sữa là cho rằng: “Quán đông là do vị ngon, không cần làm marketing”. Điều này chỉ đúng trong giai đoạn đầu, hoặc khi bạn sở hữu một vị trí quá đắc địa. Nhưng về dài hạn, không có chiến lược marketing thì không có thương hiệu nào tồn tại được.
Nhiều quán trà sữa chỉ chú trọng khuyến mãi “giảm giá khai trương”, sau đó gần như im ắng, không tương tác với khách hàng, không có nội dung mới mẻ trên fanpage hay các nền tảng mạng xã hội. Điều này khiến tệp khách hàng mới không biết đến thương hiệu, còn khách cũ dần quên mất bạn.
Giải pháp:
Xây dựng chiến lược nội dung đa nền tảng: Dù chỉ là quán nhỏ, bạn vẫn cần có kế hoạch nội dung cho Facebook, TikTok, Instagram. Chia sẻ câu chuyện quán, giới thiệu món mới, feedback khách hàng, khuyến mãi hấp dẫn…
Ứng dụng mô hình “phễu khách hàng”: Từ bước thu hút (giảm giá, check-in tặng topping), đến giữ chân (tích điểm đổi quà, giảm giá sinh nhật), rồi lan tỏa (khách mời bạn nhận ưu đãi). Đây là chiến lược bài bản giúp duy trì doanh thu ổn định.
Tận dụng Micro-Influencer địa phương: Hợp tác với các bạn trẻ có ảnh hưởng tại trường học, khu dân cư – những người có thể kéo bạn bè đến quán bạn nhờ sự tin tưởng cá nhân.
Triển khai các chiến dịch theo mùa: Mỗi mùa, mỗi dịp lễ đều có thể tạo ra concept menu riêng,… giúp quán luôn mới mẻ và thu hút.
>> Xem Thêm: Nhượng Quyền Và Truyền Thông: Kết Hợp Thế Nào Để Hiệu Quả Nhất
9. Khâu vận hành bị lỗi
Nhiều chủ quán trà sữa, đặc biệt là các mô hình nhượng quyền nhỏ và vừa, thường chỉ tập trung vào khâu mở bán ban đầu mà lơ là hệ thống vận hành hằng ngày sẽ làm gia tăng tỷ lệ rủi ro, đặc biệt là rủi ro khi kinh doanh trà sữa. Họ cho rằng vận hành đơn giản chỉ là bán hàng và phục vụ, nhưng thực tế, vận hành là một chuỗi các quy trình từ kiểm soát nguyên vật liệu, quy trình pha chế, quản lý tồn kho, chăm sóc khách hàng, xử lý khiếu nại, đến quản lý nhân sự, tài chính… Nếu bất kỳ mắt xích nào bị đứt gãy, chất lượng sản phẩm và trải nghiệm khách hàng sẽ lập tức sụt giảm, dẫn đến mất doanh thu và uy tín.
Giải pháp:
Xây dựng quy trình vận hành chuẩn (SOP): Quy định chi tiết từ pha chế từng loại đồ uống, vệ sinh quầy bar, đến xử lý tình huống với khách hàng. SOP nên dễ hiểu, dễ thực hiện, có hướng dẫn bằng hình ảnh nếu cần.
Áp dụng checklist vận hành hàng ngày: Mỗi ca làm việc cần có bảng checklist các hạng mục phải hoàn thành, như kiểm tra nguyên liệu, vệ sinh khu vực, chuẩn bị máy móc…
Đào tạo vận hành định kỳ: Tối thiểu mỗi tháng một lần, tổ chức các buổi training nội bộ về kỹ năng pha chế, kỹ năng phục vụ khách, kỹ năng giải quyết khiếu nại.
Sử dụng phần mềm quản lý bán hàng: Giúp kiểm soát kho, doanh thu, lượng bán ra theo từng món, tối ưu hóa vận hành và ra quyết định nhanh chóng.
Thiết lập quy trình xử lý sự cố: Ví dụ khi khách phàn nàn về đồ uống, nhân viên phải xin lỗi, đổi món mới và báo cáo lại ngay trong ca làm việc để có phương án xử lý kịp thời.
10. Không đào tạo và giữ chân nhân viên
Trong lĩnh vực F&B, đội ngũ nhân viên chính là người trực tiếp truyền tải “linh hồn” của thương hiệu đến khách hàng. Tuy nhiên, nhiều chủ quán chưa coi trọng việc xây dựng đội ngũ bền vững, dẫn đến tình trạng nhân viên thay đổi liên tục, kỹ năng yếu, thái độ phục vụ thiếu chuyên nghiệp. Điều này không chỉ làm gián đoạn vận hành mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến trải nghiệm khách hàng và hình ảnh thương hiệu.
Giải pháp:
Thiết lập quy trình đào tạo nhân viên bài bản: Ngay từ ngày đầu tiên nhận việc, nhân viên phải trải qua các khóa đào tạo cơ bản về văn hóa quán, quy trình phục vụ, kỹ năng bán hàng, kỹ thuật pha chế.
Chính sách lương – thưởng minh bạch, cạnh tranh: Rõ ràng về mức lương cơ bản, thưởng doanh thu, thưởng thái độ tốt, thưởng giới thiệu khách hàng… để tạo động lực.
Xây dựng môi trường làm việc tích cực: Tổ chức các buổi họp nhóm, liên hoan, hoạt động gắn kết để tạo sự thân thiện, giảm căng thẳng cho nhân viên.
Trao quyền cho nhân viên: Khi nhân viên cảm thấy họ có quyền đề xuất sáng kiến, điều chỉnh quy trình vận hành nhỏ, họ sẽ có thêm động lực làm việc và gắn bó lâu dài.
Theo dõi và phản hồi thường xuyên: Định kỳ 1-2 tuần/lần, leader hoặc quản lý nên trò chuyện ngắn với từng nhân viên để lắng nghe tâm tư, góp ý, ghi nhận nỗ lực của họ.
Lời kết:
Rủi ro khi kinh doanh trà sữa không chỉ là những thử thách cần vượt qua, mà còn là cơ hội để bạn định hình chiến lược kinh doanh vững chắc hơn. Khi chủ động nhận diện và kiểm soát rủi ro, bạn không chỉ bảo vệ được mô hình kinh doanh của mình mà còn có thể biến thách thức thành lợi thế cạnh tranh. Ai quản trị rủi ro tốt, người đó sẽ là người đi đường dài và bền vững nhất.
Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết, đừng quên ghé thăm website COOLERCITY.VN để khám những thông tin mới nhất về thị trường F&B và mô hình kinh doanh nhượng quyền ngành hàng đồ uống nhé!
Bạn có thể liên hệ Hotline: 0889.670.888 hoặc liên hệ Facebook Cooler City – Icecream & Tea để được tư vấn và đặt hàng nhanh trong thời gian nhanh nhất.