Kinh doanh bền vững đang trở thành xu hướng cốt lõi trong ngành F&B toàn cầu. Không còn là khẩu hiệu, đây chính là chiến lược dài hạn giúp doanh nghiệp vừa đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng, vừa bảo vệ môi trường và tối ưu chi phí. Bước vào năm 2025, mô hình này không chỉ là “lựa chọn thông minh” mà đã trở thành tiêu chuẩn mới để tồn tại và phát triển. Cùng Cooler City tìm hiểu trong bài viết dưới đây!
1. Kinh doanh bền vững là gì?
Kinh doanh bền vững (Sustainable Business) là một triết lý phát triển dài hạn, trong đó doanh nghiệp không chỉ tập trung vào lợi nhuận tài chính, mà còn đặt trọng tâm vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, nâng cao phúc lợi xã hội và đảm bảo quản trị minh bạch. Điểm cốt lõi là doanh nghiệp phải duy trì sự cân bằng giữa “People – Planet – Profit” (Con người – Hành tinh – Lợi nhuận).
Khác với kinh doanh truyền thống vốn chạy theo mục tiêu kinh doanh tăng trưởng nhanh, kinh doanh bền vững coi sự trường tồn và khả năng thích ứng là nền tảng. Điều này thể hiện ở ba cấp độ:
- Chiến lược: Đặt bền vững thành trọng tâm trong tầm nhìn, không phải phụ lục truyền thông. Ví dụ, Starbucks không chỉ bán cà phê mà còn cam kết giảm 50% lượng khí thải carbon vào năm 2030.
- Vận hành: Ứng dụng các giải pháp giảm rác thải, tiết kiệm năng lượng, tối ưu chuỗi cung ứng. Trong F&B, đó có thể là sử dụng bao bì phân hủy sinh học, tái sử dụng nguyên liệu thừa, hay chuyển đổi sang năng lượng sạch trong sản xuất.
- Xã hội: Không chỉ phục vụ khách hàng mà còn tạo việc làm công bằng, nâng cao phúc lợi nhân viên, đồng hành cùng cộng đồng.
Điểm quan trọng là, bền vững không đi ngược lợi nhuận. Nghiên cứu của Harvard Business Review cho thấy, các doanh nghiệp áp dụng mô hình bền vững thường có giá trị thương hiệu cao hơn, dễ thu hút vốn đầu tư và khách hàng trung thành.
2. Xu hướng kinh doanh bền vững trong ngành F&B năm 2025
Người tiêu dùng ngày nay không chỉ quan tâm đến hương vị hay giá cả, mà còn đặt câu hỏi: Sản phẩm này có tốt cho sức khỏe không? Thương hiệu này có trách nhiệm với môi trường và cộng đồng không? Dưới đây là những xu hướng kinh doanh bền vững nổi bật năm 2025:
Nguyên liệu xanh – sạch – minh bạch
- Khách hàng ngày càng khắt khe với chất lượng đầu vào. Các chuỗi F&B lớn đã bắt đầu triển khai mô hình “farm-to-table” (từ nông trại đến bàn ăn), ưu tiên nông sản địa phương, hữu cơ, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.
- Ví dụ: Một số thương hiệu cà phê tại Việt Nam đã công khai quy trình trồng, thu hoạch và rang xay cà phê, tạo niềm tin mạnh mẽ nơi khách hàng.
- Giải pháp cho doanh nghiệp nhỏ: Hợp tác với nông dân địa phương, truyền thông rõ về nguồn gốc nguyên liệu để gia tăng tính minh bạch.
Bao bì thân thiện với môi trường
- “Giảm nhựa – tăng tái chế” không còn là khẩu hiệu mà đã trở thành yêu cầu. Khách hàng, đặc biệt là Gen Z và Millennials, sẵn sàng chi trả cao hơn cho một sản phẩm có bao bì thân thiện.
- Xu hướng: Bao bì từ mía, bã cà phê, túi giấy tái chế, hoặc mô hình “mang cốc cá nhân được giảm giá”.
- Lợi ích: Không chỉ giảm tác động môi trường mà còn xây dựng hình ảnh thương hiệu “có trách nhiệm”.
Vận hành tiết kiệm năng lượng & giảm phát thải
- Các mô hình kinh doanh F&B đang chú trọng tối ưu hóa vận hành để vừa giảm chi phí, vừa thân thiện môi trường.
- Xu hướng: Lắp đặt hệ thống bếp tiết kiệm điện, sử dụng năng lượng tái tạo, đo lường và công bố “dấu chân carbon” (carbon footprint). Ví dụ: Nhiều nhà hàng quốc tế áp dụng đèn LED, tủ lạnh thông minh để tiết kiệm 30% điện năng.
- Ứng dụng thực tế: Quán nhỏ có thể bắt đầu từ những thay đổi đơn giản như tối ưu lịch vận hành máy lạnh, sử dụng vật liệu cách nhiệt hoặc mua nguyên liệu theo nhu cầu để giảm lãng phí.
Thực đơn hướng đến sức khỏe & dinh dưỡng cân bằng
- Khách hàng hiện đại không chỉ muốn “ăn ngon” mà còn “ăn lành”. Các xu hướng nổi bật gồm:
- Eat-clean, thuần chay (plant-based), không đường – không lactose, ít calories.
- Protein thực vật và sản phẩm thay thế sữa động vật đang ngày càng phổ biến.
- Gợi ý cho quán nhỏ: Bổ sung một vài món “healthy choice” (ví dụ: trà ít đường, topping không béo, sữa hạt thay thế sữa động vật). Đây là cách “nhập cuộc” xu hướng mà không phải thay đổi toàn bộ menu.
Công nghệ & số hóa để phát triển bền vững
- Công nghệ không chỉ là yếu tố tiện lợi, mà còn giúp doanh nghiệp F&B vận hành thông minh và tiết kiệm.
- Ứng dụng AI & dữ liệu lớn: Dự báo nhu cầu khách hàng, tránh lãng phí nguyên liệu.
- Quản lý chuỗi cung ứng số hóa: Giúp doanh nghiệp theo dõi tồn kho, hạn sử dụng, giảm thiểu thất thoát.
- Ví dụ: Một số chuỗi lớn tại Việt Nam đang triển khai phần mềm AI dự đoán lượng order theo khung giờ, giúp giảm 15–20% chi phí nguyên liệu.
- Giải pháp cho SME: Sử dụng các phần mềm quản lý bán hàng, app order online, hệ thống tích điểm để vừa tối ưu vận hành vừa tăng trải nghiệm khách hàng.
Xem thêm: Tại Sao Những Nước Uống Hot Trend Hiện Nay Lại Thu Hút Hàng Triệu Người?
3. Các nguyên tắc của kinh doanh bền vững trong F&B
Đặt con người làm trung tâm (People)
Khách hàng ngày nay không chỉ quan tâm đến hương vị, mà còn đòi hỏi sự an toàn, minh bạch và giá trị dinh dưỡng lành mạnh trong từng sản phẩm. Doanh nghiệp cần đặt sức khỏe và trải nghiệm của khách hàng lên hàng đầu, coi đó là nền tảng để xây dựng niềm tin thương hiệu.
Bên cạnh đó, nhân viên cũng là tài sản quan trọng. Một môi trường làm việc công bằng, minh bạch, có lộ trình phát triển rõ ràng và chế độ đãi ngộ hợp lý sẽ giúp giữ chân nhân tài, đồng thời nuôi dưỡng văn hóa nội bộ gắn kết, bền vững.
Bảo vệ hành tinh – Giảm tác động môi trường (Planet)
F&B là ngành có tác động trực tiếp đến môi trường, từ nguyên liệu, bao bì đến vận hành. Doanh nghiệp cần ưu tiên nguyên liệu sạch, địa phương để giảm “dấu chân carbon”, đồng thời thay thế nhựa bằng bao bì tái chế hoặc phân hủy sinh học.
Song song, việc tối ưu sử dụng năng lượng, quản lý rác thải và tái sử dụng nguồn tài nguyên sẽ không chỉ giảm chi phí dài hạn mà còn khẳng định trách nhiệm với môi trường.
Đảm bảo hiệu quả tài chính lâu dài (Profit)
Kinh doanh bền vững không đồng nghĩa với việc từ bỏ lợi nhuận. Thay vào đó, doanh nghiệp cần biết cách cân bằng giữa lợi nhuận và trách nhiệm xã hội.
Các khoản đầu tư vào nguyên liệu sạch, quy trình xanh có thể tốn kém trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài sẽ trở thành lợi thế cạnh tranh bền vững, khi người tiêu dùng sẵn sàng chi trả cho sản phẩm “xanh” và có trách nhiệm.
Minh bạch và trách nhiệm xã hội
Trong thời đại mà niềm tin quyết định sự lựa chọn, tính minh bạch trở thành yếu tố then chốt. Doanh nghiệp cần công khai nguồn gốc nguyên liệu, quy trình sản xuất, chứng nhận an toàn thực phẩm để khách hàng an tâm.
Đồng thời, việc hỗ trợ và hợp tác cùng cộng đồng địa phương, đặc biệt là nông dân và nhà cung ứng, sẽ góp phần tạo ra hệ sinh thái kinh doanh bền vững, nơi tất cả các bên cùng được hưởng lợi.
Đổi mới & thích ứng liên tục
Ngành F&B biến động nhanh, nhu cầu tiêu dùng thay đổi từng ngày. Từ xu hướng “ăn ngon” sang “ăn sạch – ăn lành”, doanh nghiệp cần liên tục cải tiến sản phẩm, đổi mới menu và ứng dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả vận hành.
Sự thích ứng nhanh với thay đổi không chỉ giúp doanh nghiệp tồn tại trước biến động, mà còn tạo ra hình ảnh một thương hiệu hiện đại, dẫn đầu xu hướng.
Gắn kết cộng đồng
Một mô hình kinh doanh bền vững không chỉ dừng lại ở việc bán sản phẩm, mà phải biết cách lan tỏa giá trị tích cực, truyền cảm hứng sống xanh và gắn kết cộng đồng. Khi thương hiệu trở thành một phần trong đời sống xã hội, khách hàng sẽ không chỉ đến để mua hàng, mà còn để đồng hành cùng sứ mệnh, triết lý mà doanh nghiệp theo đuổi.
Xem thêm: Chi Phí Ẩn Trong Kinh Doanh F&B – “Sát Thủ Thầm Lặng” Khi Mở Quán
4. Mặt hàng và mô hình kinh doanh bền vững phổ biến trong F&B
Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe và trách nhiệm xã hội, việc lựa chọn mặt hàng và mô hình kinh doanh bền vững trở thành yếu tố quyết định để doanh nghiệp F&B duy trì lợi thế cạnh tranh lâu dài. Có thể chia thành hai hướng chính: mặt hàng bền vững và mô hình bền vững.
Mặt hàng kinh doanh bền vững trong F&B
- Thực phẩm hữu cơ (Organic Food): Được sản xuất không hóa chất, không thuốc trừ sâu, an toàn cho sức khỏe. Đây là phân khúc đang tăng trưởng mạnh ở Việt Nam nhờ sự quan tâm đến “ăn sạch, sống xanh”.
- Kinh doanh đồ uống lành mạnh (Healthy Drinks): Các dòng nước ép cold-pressed, trà thảo mộc, sữa hạt… vừa tốt cho sức khỏe vừa ít ảnh hưởng đến môi trường sản xuất.
- Thực phẩm thuần chay (Plant-based / Vegan): Thay thế sản phẩm từ động vật bằng nguyên liệu thực vật như sữa hạt, burger chay, trứng thực vật. Xu hướng này gắn liền với sự quan tâm đến phát thải carbon và phúc lợi động vật.
- Sản phẩm từ nguồn nguyên liệu địa phương: Tận dụng nông sản bản địa (xoài, dừa, hạt điều, gạo lứt…) giúp giảm chi phí vận chuyển, tăng giá trị cho nông dân và giảm tác động môi trường.
Mô hình kinh doanh bền vững trong F&B
- Farm-to-Table (Từ nông trại đến bàn ăn): Chuỗi cung ứng ngắn, nguyên liệu sạch từ trang trại địa phương, giảm trung gian, minh bạch nguồn gốc. Đây là mô hình ngày càng phổ biến tại các thành phố lớn.
- Zero Waste Café/Restaurant: Nhà hàng – quán café hạn chế tối đa rác thải nhựa, tái chế bã cà phê, tận dụng nguyên liệu dư thừa để chế biến món mới.
- Chuỗi F&B ứng dụng công nghệ xanh: Tối ưu năng lượng bằng năng lượng mặt trời, hệ thống tái sử dụng nước, áp dụng số hóa để giảm giấy tờ và tối ưu vận hành.
- Mô hình kinh doanh tuần hoàn (Circular Business Model): Tái sử dụng bao bì, đổi cốc nhựa lấy điểm thưởng, hoặc hợp tác cùng startup tái chế.
- Ghost Kitchen (Bếp trên nền tảng giao hàng): Giảm diện tích mặt bằng, tiết kiệm chi phí vận hành và năng lượng, đồng thời phù hợp với thói quen đặt đồ ăn trực tuyến.
Xem thêm: Bán Gì Không Sợ Ế? Danh Sách 7 Đồ Uống Lạnh Sẽ “On Top” Năm 2025
5. Sai lầm thường gặp & cách tạo lập kinh doanh bền vững từ những sai lầm
Trong hành trình xây dựng mô hình F&B bền vững, không ít doanh nghiệp gặp phải những “cái bẫy” phổ biến. Tuy nhiên, chính từ những sai lầm này, nếu biết rút kinh nghiệm và điều chỉnh chiến lược, doanh nghiệp lại có cơ hội tái cấu trúc và tiến gần hơn đến mục tiêu phát triển lâu dài.
| Sai lầm thường gặp | Hậu quả | Cách khắc phục & Tạo lập kinh doanh bền vững |
| Chạy theo xu hướng ngắn hạn, bỏ quên giá trị cốt lõi | Thương hiệu nhanh lỗi thời, mất lòng tin khách hàng | Xây dựng triết lý kinh doanh bền vững, lấy chất lượng sản phẩm và trải nghiệm khách hàng làm trung tâm, kết hợp xu hướng như yếu tố bổ sung thay vì thay thế |
| Quản lý nguyên liệu không hiệu quả, gây lãng phí | Chi phí tăng cao, ảnh hưởng môi trường và lợi nhuận | Áp dụng chuỗi cung ứng xanh: chọn nhà cung cấp uy tín, tối ưu quy trình bảo quản, triển khai công nghệ truy xuất nguồn gốc để kiểm soát thất thoát |
| Không chú trọng sức khỏe khách hàng (nguyên liệu nhiều đường, ít dinh dưỡng) | Mất khách hàng trung thành, ảnh hưởng uy tín thương hiệu | Phát triển mặt hàng kinh doanh bền vững: ưu tiên nguyên liệu organic, ít đường, có lợi cho sức khỏe, minh bạch thông tin dinh dưỡng |
| Thiếu đầu tư vào nhân sự (chỉ xem nhân viên là lao động thời vụ) | Tỷ lệ nghỉ việc cao, dịch vụ thiếu đồng bộ, chi phí đào tạo tăng | Xây dựng quản trị kinh doanh bền vững: đào tạo dài hạn, tạo cơ hội phát triển nghề nghiệp, khuyến khích nhân viên đồng hành cùng tầm nhìn thương hiệu |
| Marketing thiếu trung thực (phóng đại “xanh” nhưng thực chất không áp dụng) | Rủi ro bị tố “greenwashing”, mất niềm tin khách hàng | Đảm bảo chiến lược kinh doanh bền vững thực chất: minh bạch trong báo cáo, chứng nhận uy tín, truyền thông đúng sự thật về nỗ lực bền vững |
| Thiếu sự linh hoạt trong mô hình kinh doanh | Không kịp thích ứng biến động thị trường, dễ thất bại | Xây dựng mô hình kinh doanh phát triển bền vững: linh hoạt chuyển đổi sản phẩm, đa dạng kênh bán hàng (offline – online), tích hợp công nghệ để giảm chi phí vận hành |
Lời kết:
Mô hình kinh doanh bền vững trong F&B không chỉ giải quyết bài toán ngắn hạn về chi phí và doanh thu, mà còn mở ra con đường dài hạn cho thương hiệu: phát triển có trách nhiệm, gắn kết khách hàng và tạo giá trị xã hội. Doanh nghiệp nào biết tận dụng cơ hội này, doanh nghiệp đó sẽ nắm trong tay lợi thế cạnh tranh bền vững cho tương lai.
Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết, đừng quên ghé thăm website COOLERCITY.VN để khám những thông tin mới nhất về thị trường F&B và mô hình kinh doanh nhượng quyền ngành hàng đồ uống nhé!
Bạn có thể liên hệ Hotline: 0889.670.888 hoặc liên hệ Facebook Cooler City – Icecream & Tea để được tư vấn và đặt hàng nhanh trong thời gian nhanh nhất.